Dù nhiều ý kiến cho rằng đây là cuốn sách self help và không xứng đáng được vinh danh, không được như ca ngợi, nhưng ý nghĩa cuốn sách vẫn luôn phụ thuộc vào chính người đọc. Với mình, đây là một cuốn sách mang tính chất biểu tượng, mà mình lấy làm biểu tượng cho cuộc đời mình.
Nhà giả kim là một cuốn tiểu thuyết nói về một anh chàng chăn cừu tên Santiago, cũng được xem như là cuốn tiểu thuyết thần thoại dành cho người lớn, những người trẻ đang trưởng thành và những người trưởng thành đang phân vân về cuộc đời mình.
Câu trích dẫn nổi tiếng nhất của nhà giả kim đó là: Khi bạn khao khát một điều gì, cả vũ trụ sẽ hợp lực lại để giúp bạn đạt được điều đó.
Chỉ có trẻ con là dễ bị lừa dễ tin, nhưng người lớn, trải qua bao nhiêu điều kì lạ ở cuộc sống này, cũng tin điều đó!
Khi bạn lạc lối ở hoang đảo, khi bạn có công việc ổn định như bán pha lê giàu có chẳng hạn, khi bạn gặp được tình yêu đời mình.... có khi nào bạn tự hỏi, vậy là ĐỦ rồi không?
Bạn đã ĐẠT ĐƯỢC MỘT ĐIỀU GÌ ĐÓ, vậy thì cần gì phải cố gắng tiếp tục nữa. Bạn có bao giờ tự hỏi vậy không, đứng giữa các lựa chọn như vậy ấy?
Điều gì khiến bạn biết, bạn nên đi tiếp hay dừng lại? Điều gì khiến bạn kiên trì với con đường của mình, như Santiago nhất quyết đi tìm kho báu?
Mặc dù, văn phong truyện khá nhẹ nhàng mang yếu tố cổ tích phương tây, thế nhưng cốt lại câu chuyện chúng ta cũng học hỏi được những bài học quý báu từ đó.
Truyện cũng chứa đựng những biểu tượng tôn giáo mà sau này khi tìm hiểu kĩ bạn mới nhận ra như hình ảnh Santiago chăn cừu, hình ảnh vua xứ Salem, nhà luyện kim đan, hành trình ở ốc đảo và sa mạc,....
Trên hết, điều hấp dẫn mình là nhóm biểu tượng ẩn dụ và những mô hình người trong xã hội và những hành vi tâm lý. (mình để link tham khảo cuối của bài viết)
Từ nhỏ anh chàng Santiago chăn cừu đã ước mơ được đi đây, đi đó, đi khắp thế gian. Cha của Santiago đã để lại cho cậu ba đồng tiền vàng khi ông mất, dù mong ước của người cha là muốn con trở thành linh mục, còn cậu có một giấc mơ tìm được kho báu của cuộc đời mình ở Ai Cập. Cậu đến gặp bà phù thủy để giải đoán giấc mơ, rồi bất ngờ gặp được một vị Vua xứ Salem người đã gợi ý cho cậu con đường đến với kho báu.
Trên hành trình đi tìm kho báu, Santiago đã gặp Tanifa và Nhà luyện kim đan, thương nhân, bọn cướp.... Mỗi một người cậu gặp đều mang đến những bài học quý giá để cậu thấu hiểu ý nghĩa thật sự của hạnh phúc và cuộc sống.
Ước mơ
Câu trích dẫn nổi tiếng nhất của nhà giả kim đó là: Khi bạn khao khát một điều gì, cả vũ trụ sẽ hợp lực lại để giúp bạn đạt được điều đó.
Chỉ có trẻ con là dễ bị lừa dễ tin, nhưng người lớn, trải qua bao nhiêu điều kì lạ ở cuộc sống này, cũng tin điều đó!
Sau khi gặp được vị vua sứ Salem bí ẩn, Santiago đã quyết định bán đàn cừu và lên đường sang Châu Phi, nơi mà cậu chưa bao giờ nghe tới trước kia. Cậu trên hành trình khám phá vùng đất mới của chính mình. Cậu vượt qua cái "sợ" của bản thân. Khi bước chân vào lãnh địa Châu Phi, cậu không hề hiểu người ta nói gì, bởi cậu thấy lạ với thứ ngôn ngữ mà cậu chưa từng biết.
Cậu bị lừa và mất hết đồ, sau nhiều ngày lang thang cậu gặp một ông chủ cửa hàng pha lê. Cậu sống và làm việc ở đó một năm. Trong thời gian ở đó, cậu đã giúp của hàng phát đạt nhờ sợ khôn khéo của mình. Cậu cũng học được nhiều từ ông chủ cửa hàng: "Khi ta còn trẻ, ta cũng ước được đi đây đi đó, nhưng rồi ta lại không thực hiện được"
Sau khi chia tay cửa hàng pha lê, cậu tiếp tục lên đường đến Kim Tự Tháp Ai Cập. Santiago gia nhập một đoàn thương nhân. Ở đây, cậu gặp một anh chàng người Anh, anh ta đang đi tìm nhà giả kim. Cậu thực ra cũng chẳng hề quan tâm đến nhà giả kim gì đó.
Sau nhiều khó khăn vượt sa mạc. Cậu đến một vùng đất nọ và gặp được người con gái mình yêu thương. Nhưng một ngày, cậu phải lựa chọn giữa kho báu và tình yêu thì Tanifia - người con gái đó đã khuyên cậu hãy thực hiện ước mơ của mình, cô ấy sẽ chờ cậu trở về.
Sao Santiago có một hành trình dài dòng vậy nhỉ? Bạn có bao giờ hỏi thế không?
Khi bạn lạc lối ở hoang đảo, khi bạn có công việc ổn định như bán pha lê giàu có chẳng hạn, khi bạn gặp được tình yêu đời mình.... có khi nào bạn tự hỏi, vậy là ĐỦ rồi không?
Bạn đã ĐẠT ĐƯỢC MỘT ĐIỀU GÌ ĐÓ, vậy thì cần gì phải cố gắng tiếp tục nữa. Bạn có bao giờ tự hỏi vậy không, đứng giữa các lựa chọn như vậy ấy?
Điều gì khiến bạn biết, bạn nên đi tiếp hay dừng lại? Điều gì khiến bạn kiên trì với con đường của mình, như Santiago nhất quyết đi tìm kho báu?
Đó là ƯỚC MƠ! ƯỚC MƠ là kim chỉ nam cho cuộc đời bạn, bạn tin không?
Hình tượng “ giọt dầu” trong truyện mang ý nghĩa ẩn dụ rất lớn, Hạnh phúc không đơn giản chỉ là việc thả lỏng tâm hồn theo những cuộc chơi mà quên đi trách nhiệm, nghĩa vụ, mục đích ban đầu của bản thân đó là giữ cho “ giọt dầu” không bị chảy mất.
Mình định nghĩa giọt dầu đó như là kim chỉ nam cuộc đời, là ước muốn, là ước mơ, là ánh sáng dẫn đường cuộc đời bạn. Bạn có thể sẽ loay hoay trong nhiều việc vô bổ hay trong những nghĩa vụ hoặc những đường vòng, làm sao để không mờ mịt, không bối rối không biết mình đi về đâu?
Đó chính là khi bạn nghĩ về lí do bạn bắt đầu và ước muốn của bản thân.
Bạn sẽ là người bán kem, hay là người bán pha lê? Người bán kem với ước mơ ban đầu nhưng lại bị phân tâm, xao lãng mà quên đi lí do vì sao mình bắt đầu. Người bán pha lê luôn nhớ mục đích của mình là gì nhưng lại không dám làm, vì sợ mất đi động lực cuối cùng của bản thân để tồn tại.
Có thể ước mơ của bạn sẽ thay đổi, có thể phải 5, 10, 15 năm sau nó mới thành sự thật, vậy thì có sao, đó vẫn là ánh sáng, là thứ nuôi dưỡng, là động lực để bạn bước tiếp.
Ước mơ sẽ giúp cho bạn câu trả lời, đúng nhưng không đủ! Bạn nên dừng lại ở cuộc sống an nhàn bên vợ đẹp hay tiếp tục đi tìm kho báu liều lĩnh một cách vô nghĩa như cậu bé chăn cừu trong Nhà giả kim? Bạn nên vui vẻ ở Trái Đất với con cáo hay trở về hành tinh của mình với bông hồng như Hoàng tử bé?
Như câu nói rất nổi tiếng của Nhà giả kim, khi bạn muốn cả vũ trụ sẽ hợp sức lại giúp bạn.
Đó là khi bạn muốn, còn nếu bạn không muốn, chẳng ai có thể giúp được bạn!
Thất bại!
Người nào sống trọn đường đời của mình, người đó biết tất cả những gì mình biết. Chỉ có một điều khiến ta không thể nào đạt được ước mơ: đó là sợ sẽ thất bại.
Santiago có thất bại không? Có đó, ai cũng phải có những thất bại, không như ý, như bị cướp, bị đánh, cận kề cái chết, bị coi thường, sỉ nhục,..... nhưng Santiago chẳng để tâm mấy đến những điều đó, vì vậy ta cũng cảm thấy đời thật nhẹ nhàng, vui vẻ. Cậu luôn cởi mở với những điều mới và chẳng để những khó khăn là vướng mắc trong lòng mà chùn bước.
Bạn có phải là đàn cừu, những người lười biếng, ngại thay đổi, sống không mục đích, không suy nghĩ, không hành động, chỉ mong những điều dễ dàng theo thói quen, chỉ lo ăn ngon mặc đẹp chơi vui?
Hay bạn sẽ là người ham đọc sách, chỉ cần trải nghiệm qua những trang sách, chỉ cần lý thuyết là đủ sống, mà sợ hãi và coi thường những trải nghiệm thực tế của cuộc sống?
Nếu bạn đã cố hết sức mà bạn chưa thành công, thì đó có nghĩa rằng mong ước đó chưa phải là mong ước thực sự của bạn. Hãy lắng nghe tâm mình sâu hơn nữa, để biết sứ mệnh của bạn là gì. Lúc đó, Linh hồn thế giới sẽ dẫn dắt bạn.
Nếu cứ mãi nghĩ về những thất bại đã gặp phải, chẳng qua là bạn cũng đang sợ hãi, đang tìm cho mình lí do để chùn bước mà thôi! Bạn đặt nặng tâm lý sở hữu, sợ sự mất mát mà bản thân bạn không nhận ra. Cứ mãi nghĩ về đàn cừu mình có mà không nỡ từ bỏ? Phải, là đàn cừu đang sở hữu Santiago hay Santiago đang sở hữu đàn cừu đây?
Có một so sánh rất hay, vua Salem chắc chắn nhiều cừu hơn, nhiều vàng hơn, nhiều đất đai hơn Santiago nhưng ông không để những thứ ấy trói buộc, còn những người bình thường, lại trói buộc mình vào những thứ nhỏ bé vụn vặt, một đàn cừu!
Thành công
Chúng ta đều có giá trị cho xã hội ở một khía cạnh nào đó. Bất kể giàu hay nghèo, sang hay hèn, ai cũng đều có một vai trò chính trong lịch sử thế giới. Có điều phần nhiều người ta không biết đó thôi.
Sau nhiều năm, cuối cùng Santiago cũng tìm được kho báu và trở về với Tanifa. Sống một cuộc đời hạnh phúc.
Câu chuyện có cái kết rất đẹp nhưng điều muốn nói không phải chúng ta đi tìm "tiền tài". "Kho báu" ở đây chính là "sự trải nghiệm" của chúng ta khi chúng ta dám đứng lên thực hiện ước mơ của mình.
Vì vậy, dù đi cả một chặng đường xa, cuối cùng vẫn quay về nhà mới tìm thấy kho báu cuộc đời mình, thì cũng chẳng sao cả, đó vẫn là thành công!
Vì vậy, dù cho kho báu không tồn tại thì cho đến cuối cùng thì ta cũng có thể tự hào nói rằng ta đã “dám” làm, dám trả giá để chứng minh điều mình ước, điều mình muốn và mỉm cười thỏa mãn rằng bản thân là người thắng cuộc trong chính con đường đời dành riêng cho mình đó.
Và hành trình chuyến đi, cũng là hành trình trưởng thành và thành công của một cậu bé chăn cừu.
Từ tư duy sợ hãi, ổn định của bầy cừu, tư duy sở hữu của một người chăn cừu trở thành tư duy làm chủ bản thân, làm chủ cuộc đời, sống có mục tiêu, quyết định - tư duy của một vị vua của cuộc đời mình.
Từ hành trình cô đơn khám phá thế giời một mình, Santiago tìm được tình yêu lí tưởng của mình, tìm được người tri kỉ của cuộc đời.
Một số cảm nhận hay ho khác về cuốn sách thế kỉ này
Một bài phân tích về biểu tượng rất hay và sâu sắc khác về cuốn sách
https://spiderum.com/bai-dang/GIAI-MA-BIEU-TUONG-TRONG-NHA-GIA-KIM-CUA-PAULO-COELHO-8qt
http://tramdoc.vn/tin-tuc/nha-gia-kim-co-that-la-vu-tru-se-hop-suc-giup-ta-dat-duoc-dieu-ta-mong-muon-nadDDW.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét